Στο πλαίσιο της δράσης «ΑΦΑΙΑ» (Ανάδειξη της οπτικής του Φύλου και κΑταπολέμηση των έμφυλων διακρΙσεων στα ΑΕΙ) προσφέρεται Συμβουλευτική με την Οπτική του Φύλου στις προπτυχιακές και μεταπτυχιακές φοιτήτριες του πανεπιστημίου. Οι φοιτήτριες εντός και εκτός πανεπιστημίου ζουν σ’ έναν κόσμο όπου κυριαρχείται από άνδρες και από ανδροκεντρικά πρότυπα συμπεριφοράς. Η μακροχρόνια ισχύς αυτών των προτύπων έχει συμβάλλει ώστε εκείνα να θεωρούνται κανόνας, ενώ η γυναικεία συμπεριφορά ως απόκλιση και τα γυναικεία επιτεύγματα συχνά ως εξαίρεση. Το γεγονός αυτό έχει ως συνέπεια οι φοιτήτριες τις περισσότερες φορές να «οικειοποιούνται» αυτήν την αρνητική θεώρηση και να αισθάνονται μειονεκτικά, τάση που γίνεται εμφανέστερα αντιληπτή στα πανεπιστημιακά τμήματα που ανδροκρατούνται ή αργότερα στα επαγγέλματα που αριθμητικά οι άνδρες υπερτερούν.
Βασικός στόχος της ευαισθητοποιημένης σε θέματα φύλου (gender sensitive) συμβουλευτικής είναι να συμβάλλει ώστε οι φοιτήτριες να αναγνωρίζουν στον πανεπιστημιακό χώρο και να αντιμετωπίζουν κριτικά τις διακρίσεις, τα στερεότυπα και τις σεξιστικές συμπεριφορές που υφίστανται λόγω του κοινωνικού τους φύλου. Επίσης, να ερμηνεύουν τις όποιες ψυχολογικές τους δυσκολίες ως συνέπεια ή αντίδραση του τρόπου που έχουν κοινωνικοποιηθεί με βάση το κοινωνικό τους φύλο. Όταν η συμβουλευτική με την οπτική του φύλου επιτύχει αυτόν τον στόχο, τότε οι φοιτήτριες μπορούν να μετατοπιστούν ώστε πρώτα οι ίδιες να αξιολογούν θετικά τις ποιότητές τους και να τις ερμηνεύουν με βάση το γυναικείο βίωμα και όχι το ανδρικό.
Γιατί είναι χρήσιμη η συμβουλευτική με την οπτική του φύλου;
- Τα ζητήματα που άπτονται του φύλου πρέπει να θίγονται γιατί μπορεί να προκαλέσουν ψυχολογικά προβλήματα και ανεπιθύμητες συμπεριφορές
- Οι φοιτήτριες και οι γυναίκες εν γένει ζουν σ’ έναν κόσμο που κυριαρχείται από τους άνδρες και από αντίστοιχες θεωρήσεις.
- Η συμβουλευτική με την οπτική του φύλου ενδυναμώνει τις γυναίκες ώστε να αναγνωρίσουν και να εκτιμήσουν την δική τους αξία
- Η συμβουλευτική με την οπτική του φύλου προωθεί και ενισχύει επιλογές για τις γυναίκες που δεν περιορίζονται στα πολιτισμικά και έμφυλα στερεότυπα
- Η συμβουλευτική με την οπτική του φύλου συμβάλλει στην εκ νέου κοινωνικοποίηση των γυναικών αντικαθιστώντας τις εσωτερικευμένες απαγορεύσεις του φύλου με νέες, λειτουργικές πεποιθήσεις
- Η συμβουλευτική με την οπτική του φύλου εκπαιδεύει τις γυναίκες να αναγνωρίζουν τον σεξισμό και τις μορφές έμφυλης ανισότητας
Τι θα προσφέρει η εμπειρία της συμβουλευτικής με την οπτική του φύλου;
Οι φοιτήτριες που θα έχουν την εμπειρία της συμβουλευτικής με την οπτική του φύλου:
- Θα μάθουν να αναγνωρίζουν τις σχέσεις εξουσίας με βάση το φύλο στο πανεπιστημιακό πλαίσιο
- Θα μάθουν να αναγνωρίζουν τον ρόλο του κοινωνικού φύλου στη ζωή τους
- Θα μάθουν να τοποθετούν τα προβλήματά τους στα κοινωνικοπολιτικά και πολιτισμικά συμφραζόμενα μιας και το ίδιο το πανεπιστήμιο επηρεάζεται από αυτά και τα επηρεάζει
- Θα μάθουν να αναγνωρίζουν και να αποδέχονται τα δυνατά τους σημεία και την συνεισφορά τους στο πανεπιστήμιο και στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο Θα αποκτήσουν μια σχέση (σύμβουλος-συμβουλευόμενη) που προσφέρει αναγνώριση, αποδοχή, σεβασμό και νομιμοποίηση των συναισθημάτων τους
- Θα μάθουν να αναγνωρίσουν ότι η μόνη «ειδικός» στην επίλυση των θεμάτων της είναι η ίδια η φοιτήτρια, θέση που διαμορφώνει πλαίσιο ισότητας και ισοτιμίας μεταξύ συμβούλου-συμβουλευόμενης και συμβάλει στην αναζήτηση, διεκδίκηση και θεμελίωση αντίστοιχων σχέσεων εκτός συμβουλευτικού πλαισίου
- Θα ενισχυθούν και θα ενδυναμωθούν ώστε να αναγνωρίζουν τις συνέπειες της έμφυλης κοινωνικοποίησής τους ως πιθανής πηγής ή αιτίας ψυχολογικών δυσκολιών
- Θα μάθουν να αναγνωρίζουν και να διακρίνουν τα εξωτερικά από τα εσωτερικά προβλήματα που τις απασχολούν. Τα συναισθηματικά προβλήματα και οι συνακόλουθες συμπεριφορές αναγνωρίζονται περισσότερο ως συνέπεια της καταπίεσης των γυναικών παρά ως συμπτώματα ασθένειας
- Θα ενθαρρυνθούν να συνεχίσουν τη χειραφέτησή τους μέσω της μόρφωσης
- Θα ενθαρρυνθούν να αναγνωρίσουν τους περιορισμούς που οι ίδιες θέτουν στον εαυτό τους ως συνέπεια της έμφυλης κοινωνικοποίησής τους
Βασικά θέματα που αναπτύσσονται και θίγονται στη συμβουλευτική με την οπτική του φύλου
- Θέματα σπουδών, επαγγελματικού προσανατολισμού και εξέλιξης
- Θέματα υγείας (αρνητική εικόνα για το σώμα, ανορεξία, βουλιμία, ψυχοσωματικά προβλήματα, θέματα αναπαραγωγής-αντισύλληψης)
- Βία κατά των Γυναικών Εξισορρόπηση επαγγελματικής-προσωπικής ζωής
- Διακρίσεις με βάση το φύλο στον πανεπιστημιακό χώρο, αφάνεια και μη αναγνώριση του ακαδημαϊκού τους έργου, διεκδίκηση ίσων ευκαιριών
- Σεξουαλική βία, βία στο πλαίσιο μιας σχέσης, σεξουαλική παρενόχληση στο πανεπιστήμιο
